२९ फागुन,एजेन्सी ।
विश्वमा कच्चा तेल उत्पादन गर्ने देशहरूले धेरै पैसा कमाए। तर अहिले संसार परिवर्तन हुँदैछ। अहिले डिजेल–पेट्रोलको सट्टा विद्युतीय गाडीको चर्चा र माग भइरहेको छ ।
तिनीहरूलाई चलाउनको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा ब्याट्री हो, जुन लिथियमबाट बनेको हुन्छ। यही कारणले गर्दा चीन विश्वको लिथियम भण्डार कब्जा गर्न व्यस्त छ।
जलविद्युतजस्तै लिथियमलाई पनि ’सेतो सुन’ भनिन्छ। यस सेतो सुनको लागि धेरै चिनियाँ खानी कम्पनीहरूले जिम्बाब्वेमा करोडौं डलर प्लान्टहरू निर्माण गरेका छन् ।
धेरै चिनियाँ कम्पनीहरूले गत वर्ष यी प्लान्टहरूको निर्माण वा स्तरोन्नति पूरा गरेका थिए। जिम्बाब्वेमा ठोस लिथियमको विश्वको सबैभन्दा ठूलो भण्डार छ।
सोलार सेल र ब्याट्री बनाउने चिनियाँ कम्पनीहरु यसै कारण आकर्षित भएका छन् । यसले विश्वव्यापी हरित ऊर्जामा जिम्बाब्वेले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ भन्ने पनि देखाउँछ।
चीनले विश्वको लिथियम–आयन ब्याट्री उद्योग र यसको कच्चा पदार्थ नियन्त्रण लिने योजना बनाएको छ । चीनले कच्चा पदार्थका लागि अफ्रिका र अन्य ठाउँबाट लिथियमको खरिद बढाइरहेको छ। अफ्रिकाको अधिकांश लिथियम चीनमा जान्छ। गत वर्षको अगस्ट र नोभेम्बरमा वृद्धि देखिएको थियो ।
लन्डनस्थित मूल्य रिपोर्टिङ एजेन्सी बेन्चमार्कको मिनरल इन्टेलिजेन्सको तथ्याङ्कअनुसार नोभेम्बर २०२३ को अन्त्यसम्मको तीन महिनामा चीनमा जिम्बाब्वेको स्पोड्युमिन कन्सेन्ट्रेट निर्यात झण्डै पाँच गुणाले बढेर १ लाख ७७ हजार टन पुगेको छ।
यो २०२२ मा सोही समयमा ३८ हजार टन निर्यात भएको थियो।