१७ असोज, काठमाण्डौ ।
बुर्किना फासोमा सैन्य कू भएको छ । त्याहाका सेना प्रमुखले राष्ट्रपति सत्ताच्युत भएको घोषणा गरेका छन् । उनले देशको कार्यकारिणी अधिकार त्यहाँको सेनासँग रहेको पनि बताएका थिए।सेनाका तल्लो तहका अधिकारीहरूले शुक्रबार यसै बर्ष सेनाको बलमा गरिएको सैनिकको विद्रोहमार्फत् सत्तामा आएका सेनाप्रति बफादार मानिएको भनिएका एक नेता (जुन्टा) लाई देशमा जिहादी आक्रमणविरुद्ध लड्न असफल भएको भन्दै पदच्युत गरेका थिए ।
बुर्किना फासोको सरकारले सत्ता हत्याएको घटनाको युरोपेली संघलगायत विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय संघ–संस्थाहरूले विरोध गरेका छन् । उनीहरूले प्रजातान्त्रिक तवरबाट सरकार सञ्चालन गर्ने वातावरण निर्माण गर्न त्यहाँको सेनालाई आग्रह गरेका छन् । युरोपेली संघ (ईयू) ले बुर्किना फासोमा सैनिक बलमा भएको सत्ता कब्जाको निन्दा गरेको छ ।
इयूका विदेश नीति प्रमुख जोसेप बोरेलले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै भनेका छन्, “यो ‘कू’ले केही महिनायता विशेष गरी इकोवासको क्षेत्रीय समूहको तर्फबाट गरिएको संक्रमणकालीन पर्यवेक्षण गर्ने प्रयासलाई खतरामा पारेको छ ।” समूहले अधिकारीहरूलाई जुलाई ३ मा भएको सम्झौताको सम्मान गर्न र सन् २०२४ जुलाई १ भन्दा पछि बुर्किना फासोलाई संवैधानिक आदेशमा फर्कनका लागि आग्रह गरेको छ ।
उनले भने, “युरोपेली सङ्घले पनि देशको सुरक्षा र मानवीय स्थितिमा आएको ह्रासप्रति खेद प्रकट गरेको छ । उता संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुटरेसले बुर्किना फासोमा भएको सैनिक हस्तक्षेप र ‘कू’ प्रति चासो व्यक्त गरेका छन् । उनले त्यहाँको सेनाले गरेको सैन्य ‘कू’ बाट नागरिक अधिकारहरू हनन् भएको र सरकारमाथि हस्तक्षेप गरेको भन्दै पहिलेकै अवस्थामा फर्किन बुर्किना फासोका सैनिकलाई आग्रह गरेका छन् ।
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव गुटरेसका प्रवक्ता स्टेफान डुजारिकले शनिबार एक विज्ञप्ति प्रकाशन गरेर सो कुराको जानकारी दिएका हुन् । महासचिव गुटरेसले थप शक्ति हत्याउने तथा देशका प्रजातान्त्रिक संरचनाहरू भत्काउनेजस्ता कार्य नगर्न र गर्न नदिन त्यहाँको सेनालाई आग्रह गरेका छन् ।
बुर्किना फासोमो हतियारधारी इस्लामिक समूहले आक्रमण गर्दै आएका छन् । ती समूहसँगको लडार्इंमा फ्रान्सले बुर्किनालाई सैन्य सहयोग गर्दै आएको छ । बुर्किना फासो पश्चिम अफ्रिकामा अवस्थित २ करोड जनसंख्या रहेको एक भूपेरिवेष्ठित राष्ट्र हो । यो फ्रान्सबाट सन् १९६० मा स्वतन्त्र भएको थियो ।