३ मंसिर,एजेन्सी ।
नेपाल लगायत एसियाली राष्ट्रका साथै अफ्रिकी देश लगायतबाट पनि बैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदारका लागि प्रमुख गन्तब्यमध्यको एक साउदी अरबले वर्षमा १०० भन्दा बढी विदेशीलाई मृत्युदण्ड दिइएको तथ्यांक सार्वजनिक भएको छ ।
मानवअधिकार संगठनलाई उद्धृत गर्दै एएफपीले यस्तो बताएको हो । शनिबार मात्रै एक यमनी नागरिकलाई लागूऔषध तस्करीको आरोपमा दक्षिण–पश्चिमी क्षेत्र नजरानमा मृत्युदण्ड दिइएको थियो ।
योसँगै यस वर्ष साउदीमा मृत्युदण्डको सजाय पाउने विदेशीको कुल संख्या १०१ पुगेको छ । यो संख्या विगत तीन वर्षको तुलनामा झण्डै तीन गुणा बढी हो । सन् २०२३ र २०२२ मा ३४ विदेशीलाई मृत्युदण्ड दिइएको थियो ।
युरोपेली साउदी अर्गनाइजेसन फर ह्युमन राइट्स (इएसओएचआर) का कानूनी निर्देशक ताहा अल–हज्जीले साउदी अरेबियाले एक वर्षमा यति धेरै विदेशीहरूलाई मृत्युदण्ड दिएको यो पहिलो पटक भएको बताए ।
सन् २०२४ मा साउदी अरबमा मृत्युदण्डको सजाय पाउने विदेशी नागरिकमा पाकिस्तान, यमन, सिरिया, नाइजेरिया, इजिप्ट, जोर्डन र इथियोपियाका नागरिक छन् । आफ्नो कठोर कानूनलाई लिएर साउदी अन्तर्राष्ट्रिय आलोचनाको सामना गर्दै आएको छ ।
यस वर्ष मृत्युदण्ड दिइएका विदेशीमध्ये पाकिस्तानका २१, यमनका २०, सिरियाका १४, नाइजेरियाका १०, इजिप्टका नौ, जोर्डनका आठ र इथियोपियाका सात जना रहेका छन् । त्यस्तै सुडान, भारत र अफगानिस्तानबाट तीन–तीन र श्रीलङ्का, इरिट्रिया र फिलिपिन्सबाट एक–एक जना थिए ।
कूटनीतिज्ञहरू भन्छन् कि विदेशी प्रतिवादीहरूले निष्पक्ष कानूनी परीक्षण पाउँदैनन्। दण्डित विदेशी नागरिक ठूला लागुऔषध व्यापारीको शिकार हुन्छन्। गिरफ्तारीको समयदेखि मृत्युदण्डसम्म, अभियुक्तहरूले अदालतसमक्ष आफ्नो कुरा राख्न धेरै कठिनाइहरूको सामना गर्नुपर्दछ । एम्नेस्टी इन्टरनेसनलका अनुसार चीन र इरानपछि मृत्युदण्ड दिने तेस्रो देश साउदी अरब हो।