२७ कार्तिक, काठमाण्डौ ।
टिकटक एक सोसल मिडिया एप्लिकेसन हो ।जसका माध्यमबाट स्मार्टफोन प्रयोगकर्ताले छोटा छोटा भिडियो बनाएर शेयर गर्न सक्दछन् । बाइट डान्स नामक कम्पनीले यो एप बनाएको हो । टिक टक सन् २०१६ को सेप्टेम्बरमा लञ्च भएको हो । सन् २०१८ मा टिक टक लोकप्रियताको चुलीमा पुग्यो । गत अक्टोबरमा टिकटक अमेरिकामा सबैभन्दा धेरै डाउनलोड हुने एप बन्न पुग्यो ।
पछिल्लो समय भने अमेरिकाका अधिकांश राज्यमा गोपनियता र सुरक्षाका कारण टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको छ । विश्वका अन्य एक दर्जन देशहरुमा पनि टिकटकमाथि पूर्ण प्रतिबन्ध छ । अब यो सूचीमा नेपाल समेत परेको छ । नेपालमा आज सोमबारबाटै टिकटक बन्द गर्ने सरकारले निर्णय गरेको छ । तर टिकटक बन्द गर्ने नेपाल एक्लो देश होइन ।
भारत, अष्ट्रेलिया, बेल्जियम, क्यानडा, नर्वे, न्यूजिल्याण्ड, डेनमार्क लगायतका देशले पनि टिकटक बन्द गरेका छन् । भारतले सन् २०२० मा नै टिकटक सहितका ५८ वटा चिनियाँ एपमाथि प्रतिबन्ध लगाएको थियो । चीन भारत सीमामा दुई देशबीचको सेनाबीच तनाव बढेपछि भारतले भारतको सम्प्रभुता, भारतको सुरक्षामा खतरा पैदा भएकाले टिकटक सहितका चिनियाँ एप बन्द गरेको थियो ।
सन् २०२२ मा अफगानिस्तानमा सरकारमा आए लगत्तै तालिवानले इस्लामिक कानुन विपरीत रहेको भन्दै टिकटक बन्द गरेको थियो । डेनमार्कले गत मार्चमा आफ्ना कर्मचारीलाई काम गर्ने डिभाइसमा टिकटक चलाउन रोक लगाएको थियो । अस्ट्रेलिया, बेल्जियम र क्यानडाले पनि सबै सरकारी मोबाइल डिभाइसमा टिकटक चलाउन रोक लगाएका छन् ।
फेब्रुअरी २०२३ मा, युरोपेली आयोग र युरोपेली काउन्सिलले टिकटकलाई आधिकारिक उपकरणहरूमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा विशेषज्ञहरूले चिनियाँ सरकारको स्वामित्वमा रहेको टिकटक राष्ट्रिय सुरक्षाका निम्ति जोखिमपूर्ण भएको बताएका छन् ।
टिकटकले चिनियाँ सरकारलाई स्थान, बायोमेट्रिक पहिचानकर्ता र ब्राउजिङ इतिहासमा पहुँच दिने तथा प्रयोगकर्ताको जानकारी चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीसम्म पु¥याउने गरेको सङ्घीय जाँच ब्यूरो (एफबीआई)ले उल्लेख गरेको छ ।
पछिल्लो तथ्याङ अनुशार टिकटकका विश्वभरमा १ दशमलव ५३४ बिलियन प्रयोगकर्ता रहेका छन् । टिकटकले ले २०२३ मा १४ दशलमव १५ बिलियन राजस्व उठाउने प्रक्षेपण गरिएको छ । २०२२ मा यसले ९ दशलमव ८९ बिलियन राजस्व उठाएको थियो ।