३ भदौ, विराटनगर ।
एउटा चर्चित उक्ति छ : देशको आन्तरिक विमानस्थलमा लागेको यात्रुहरूको भिडले जनताको समृद्धि प्रस्ट्याउँछ । अनि, देशको अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा देखिने यात्रुहरूको भिडले मुलुकको गरिबी देखाउँछ ।
हो, अहिले संचालनमा रहेको देशको एकमात्र अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट अध्ययनका लागि होस् या रोजगारीका लागि विदेसिने युवाको लर्कोले नेपालको गरिबीमात्र नभएर समृद्धिलाई समेत पछि धकेलिरहेको छ । यसले मुलुकको सम्भावनाप्रति सकारात्मक सोचको अभावलाई पनि उदांगो पारेको छ ।
पछिल्लो समय देशको प्रमुख समस्याका रूपमा युवा पलायनलाई लिने गरिएको छ । छेपारोको रङ जसरी भएको परिवर्तनबाट बनेका सरकारले युवालाई देशमै राख्ने नीति तथा कार्यक्रमहरू तर्जुमा गर्ने बताए पनि अहिलेसम्म त्यसको आभास युवाले महसुस गर्न सकेका छैनन् ।
यसैले पनि देशबाट बाहिरिनेहरूको संख्या दिनानुदिन बढ्दो छ । परिवारको भरणपोषणका लागि विदेसिएकाहरू शव बनेर फर्किनेहरूको ‘ग्राफ’ पनि बढ्दै आएको छ ।वैदेशिक रोजगार विभागको तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने अहिले वार्षिक सरदर ६ लाखभन्दा बढी युवा नेपालबाट काम गर्नकै लागि विदेशिने गरेका छन् । अध्ययन गर्ने अनुमति लिएर थप एक लाख गरी बर्सेनि सात लाख युवाले नेपाल छोड्ने गरेका छन् । नेपाली विद्यार्थीले उच्च शिक्षा अध्ययन गर्न विदेश जाँदा मात्रै गएको आर्थिक वर्षमा १ खर्ब २५ अर्ब रुपैयाँ बाहिरिएको छ ।
यसरी विदेसिनेहरूले पनि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलले वार्षिक क्षमताभन्दा १० लाख बढी यात्रुको चाप धान्दै छ । वार्षिक ८० लाख यात्रु ओहोरदोहोर गर्न सक्ने क्षमताको यो विमानस्थलमा बर्सेनि १० देखि १५ प्रतिशतसम्म हवाई यात्रुको चाप बढ्दै गएको छ ।
बर्सेनि यात्रुको संख्या बढ्दै जाँदा यसको असर उडान सुरक्षा, सुरक्षित तथा सहज यात्रा र उडान सुनिश्चिततामा पर्न थालेको छ । उडान चहलपहलले एकातिर विमानस्थल साँघुरो हुँदै गएको छ भने अर्कोतर्फ वार्षिक १० लाखभन्दा बढीले हवाई यात्रुको संख्या बढ्दै जाँदा जहाजले आकाश र जमिनमा उडान अवतरणको पालो कुर्नुपर्ने अवस्था आएको छ । यसले हवाई सुरक्षामा ठुलो चुनौतीलाई औंल्याएको छ ।
नागरिक उड्यन प्राधिकरणको तथ्यांकअनुसार सन् २०२३ मा त्रिभुवन विमानस्थलबाट ८६ लाख ९१ हजारभन्दा बढी यात्रुले हवाई सेवा लिएका थिए, जुन हालसम्मकै सबैभन्दा उच्च संख्या हो ।
तर, अब यो वर्ष नयाँ रेकर्ड कायम हुने अनुमान गरिएको छ । सन् २०२४ को ६ महिनामा मात्रै यो विमानस्थलबाट ४६ लाख ६२ हजार ४२५ यात्रुले हवाई सेवा लिएका छन् ।
उक्त अवधिमा अन्तर्राष्ट्रियतर्फ २४ लाख ९० हजार ६१२ जना र आन्तरिकतर्फ २१ लाख ७१ हजार ८१३ जनाले हवाई यात्रा गरिसकेका छन् । अहिलेकै अनुपातमा यात्रुको संख्या बढ्दै गए यस वर्ष करिब ९५ लाख यात्रुले हवाई सेवा लिने देखिएको छ ।
विकल्पका रूपमा निर्माण भएका दुई वटा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा नियमित उडान सञ्चालनमा आउन नसक्दा पनि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा यात्रुको चाप धान्न नसक्ने अवस्थामा पुगेको हो । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र भैरहवास्थित गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पूर्ण क्षमतामा सञ्चालनआउन सकेका छैनन् ।
त्यसबाहेक विदेश जानेको लर्को, नजिकिँदो चाडपर्व र पर्यटकीय सिजनका कारण पनि यस विमानस्थलबाट हवाई सेवा लिनेहरूको चाप थामिनसक्नुको भएको हो ।
हाल त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट अन्तर्राष्ट्रियतर्फ ३० वायुसेवा कम्पनी र आन्तरिकतर्फ १२ वटा हेलिकोप्टर कम्पनीसहित नौवटा वायुसेवा कम्पनीका जहाजले हवाई सेवा दिँदै आएका छन् ।
