प्लेन दुर्घटनामा परेको खबर झुटो, रुस पुगे असद

२४ मंसिर, काठमाण्डौ।

विद्रोहीले सिरिया कब्जा गरेपछि देश छाडेर भागेका राष्ट्रपति बसर अल असद रूसको राजधानी मस्को पुगेका छन् । रूसी सरकारी समाचार एजेन्सीहरूले बसर अल असद परिवारसहित मस्को आएको जनाएका हुन् ।

मिडिया रिपोर्टका अनुसार सिरियाका राष्ट्रपति असदलाई रूसले शरण दिएको छ । असद र उनको परिवारका सदस्यलाई ‘मानवीय दृष्टिकोण’का आधारमा रूसले शरण प्रदान गरेको स्रोतलाई उद्धृत गर्दै अलजजिराले जनाएको छ ।

विद्रोही समूह हयात तहरिर अल शाम (एचटीएएस) आइतबार देशका प्रमुख शहर कब्जा गर्दै राजधानी प्रवेश गरेपछि असदले राजधानी छाडेका थिए । तर उनी परिवारसहित कहाँ गए भन्ने खुलेको थिएन ।

कतिपयले असद चढेको प्लेन दुर्घटना भएको अफवाह फैलाएका थिए । बसर अल असद २४ वर्षदेखि सिरियाको सत्तामा थिए । असद परिवारको शासन भने ५० वर्षसम्म चलेको थियो । सिरियामा सन् २०११ मा राष्ट्रपति असद विरुद्ध सुरु भएको शान्तिपूर्ण र लोकतन्त्र समर्थित एक विद्रोह गृहयुद्धमा परिणत भएको थियोे ।

यो लडाइँमा पाँच लाख भन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको छ । एक करोड २० लाखभन्दा धेरै व्यक्ति विस्थापित भएका छन् । तीमध्ये करिब ५० लाख जना शरणार्थी बनेका छन् । यसैबीच असदलाई शरण दिएको रुसले सिरियाली नागरिकको हित र रुससँगको द्विदेशीय सम्बन्ध विकासका लागि वार्ता आवश्यक रहेको बताएको छ ।

यस्तै रुसले पछिल्लो सिरिया सङ्कटमा विद्रोही नेताहरुसँग वार्ता र संवादमार्फत राजनीतिक समाधानको खोजी गर्नसमेत आह्वान गरेको छ । यसका लागि आफू मध्यस्तकर्ताको भूमिका खेल्न र मस्कोमै तयारी गर्न सहयोग गर्ने रुसको भनाइ छ ।

उता सिरियामा बसर अल–असद सरकारको पतनलाई पश्चिमी देशहरूले स्वागत गरेका छन् । फ्रान्स, बेलायत र जर्मनीले असदको सत्ताच्युतको स्वागत गरेका हुन् । इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले सिरियाको सत्ताबाट बसर अल–असदको पतनलाई मध्यपूर्व क्षेत्रका लागि ऐतिहासिक दिनको रूपमा व्याख्या गर्दै केही खतराको आशङ्का पनि व्यक्त गरेका छन्।

यसबीच नेतन्याहुले सिरियाको सीमा नजिक भ्रमण गरेका छन । उनले इजरायल–सिरियाली सीमानामा रोक्नको लागि सैन्य कमाण्डरहरूसँग सामेल भएका छन्, जहाँ इजरायलले आफ्नो रक्षालाई बलियो बनाउने योजना बनाएको जनाइएको छ । ‘मध्य पूर्वको इतिहासमा यो ऐतिहासिक दिन हो,’ नेतन्याहुलाई भ्रमणको क्रममा भने ।

इजरायली प्रधानमन्त्रीले दावी गर्दै भने, ‘अल असदको पतन हामीले इरान र हिजबुल्लाहविरुद्ध गरेको प्रहारको प्रत्यक्ष परिणाम हो ।’ र, सो भ्रमणका क्रममा उनले बफर जोन नियन्त्रण गर्न पनि आदेश दिएका छन ।

’रक्षा मन्त्रीसँगसँगै, मन्त्रिपरिषद्को पूर्ण समर्थनको साथ मैले आइडीएफलाई बफर जोन र यसको नजिकको प्रभावशाली स्थानहरू नियन्त्रण गर्न निर्देशन दिएको छु,’ नेतन्याहुले गोलान हाइट्सको भ्रमणको क्रममा भने, ’हामी कुनै पनि शत्रु शक्तिलाई हाम्रो सीमामा स्थापित हुन दिनेछैनौं।’

इजरायल रक्षा बलले तैनाती घोषणा ग¥यो र भन्यो, ’गोलान हाइट्सका समुदायहरू र इजरायलका नागरिकहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्नू हाम्रो जिम्मेवारी हो । बिद्रोहीले कब्जा गर्न सुरू गरे पछि सिरियाली सेनाहरूले कथित रूपमा आफ्ना पोस्टहरू त्यागे पछि इजरायली सेनाको विज्ञप्तिमा थपिएको छ, ’आईडीएफले सिरियाको आन्तरिक घटनाहरूमा हस्तक्षेप गरिरहेको छैन।’

नेतान्याहुले सिरियामा बसर अल असदको शासनको पतन इरान र लेबनानमा यसको प्रोक्सी, हिजबुल्लाह विरुद्ध इजरायलको सैन्य अभियानको प्रत्यक्ष परिणाम भएको पनि बताए । ’यो मध्य पूर्वको इतिहासमा ऐतिहासिक दिन हो’ उनले भने, ’इजरायलले असल छिमेकीको नीति अपनाइरहेको छ, अब पनि अपनाउने छ ।’

यता सिरियामा बिद्रोहको कमाण्ड गरेका अल जुलानी दमस्कस पुगेका छन् । हयात तहरीर अल शाम (एचटीएस) विपक्षी समूहको विज्ञप्ति अनुसार विपक्षी नेता अबु मोहम्मद अल जुलानी अहिले दमास्कसमा आइपुगेका छन् ।

सिरियाको सशस्त्र विपक्षी प्रमुख समूहका नेता अबु मोहम्मद अल– जोलानीले विद्रोहीहरूले दमस्कस कब्जा गरेपछि आफ्नो पहिलो सार्वजनिक टिप्पणीमा राष्ट्रपति बसर अल असदको पतनलाई ’सम्पूर्ण इस्लामिक राष्ट्रको विजय’ भनेका छन् ।

’यो विजय, मेरा भाइहरू, सम्पूर्ण इस्लामिक राष्ट्रको विजय हो। यो नयाँ विजय, मेरा भाइहरू, यस क्षेत्रको इतिहासमा नयाँ अध्याय चिन्ह लगाउँछ,’ हयात तहरीर अल शाम संगठनका नेता जलाली, जो एक पूर्व अल कायदा सम्बद्ध समूहबाट बनेको समूहका नेताले भने ।

राजधानीको एक मस्जिद भित्र दिएको भाषणमा जोलानीले सिरियालाई ’इरानी महत्वाकांक्षा, साम्प्रदायिकता फैलाउने, भ्रष्टाचार फैलाउने खेल मैदान भएको बताए तर अब, ’सर्वशक्तिमान ईश्वरको कृपा र प्रयासहरूद्वारा सिरिया शुद्ध हुँदैछ्, वीर मुजाहिद्दीन।’ इरान र यसको प्रोक्सी हिजबुल्लाह असद सरकारका प्रमुख समर्थक थिए ।

’यो एक राष्ट्र हो, यदि यसको अधिकारहरू लिइयो भने, तिनीहरूको पुनर्स्थापना नभएसम्म तिनीहरूको माग गर्न जारी रहनेछ,ु जोलानीले भने । एचटिएसले असद शासनद्वारा कैदमा परेका मानिसहरूलाई मुक्त गरिरहेको थियो ।

जोलानीले उमय्याद मस्जिदमा भेला भएका भीडलाई भने, ’मेरा भाइहरू, मैले यो भूमि २० वर्षअघि छोडेको थिएँ, र मेरो हृदयले यो क्षणको लागि आकांक्षा गरेको थियो,’ । उनले अगाडी यो पनि भने, “सिरियामा युद्धले नछोएको एउटा घर पनि छैन । भगवानको प्रशंसा होस्, आज सिरिया निको हुँदैछ ।

त्यसपछि राष्ट्रपति अल असद देश छाडेर भागे पछि अवस्था सहज हुन पुगेको थियो । अहिलेसम्म त्यहाँ कुनै मानवीय हताहत भएको जानकारी प्राप्त भएको छैन । ‘राजधानी सहर पुग्ने बितिक्कै अल जुलानीले अल्लाहलाइ धन्यवाद दिँदै घुँडा टेकेका थिए,’ एचटीएसको विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।

यसअघि, अल जुलानी, जसको वास्तविक नाम अहमद अल शरा हो, राजधानीतर्फ बढीरहेका विपक्षी लडाकुहरूलाई सार्वजनिक संस्था र सम्पत्तिको सुरक्षा र रक्षा गर्न आग्रह गरेका थिए । ‘सो सरकारी संस्था सिरियाली जनताको हो, सवैले रक्षा गर्न योगदान गरौं’ उनका सेना राजधानी सहरमा प्रवेश गर्दा भनेका थिए ।

तपाईंको प्रतिक्रिया