२५ भदौ , काठमाण्डौ ।
नेपालमा १६ वर्ष उडेपछि बुद्ध एयरको एक जहाजले व्यावसायिक उडानबाट सधैका लागि बिदा लिएको छ । एटीआर ४२ (नाइन एन एआईएन) जहाज मंगलबार बिहान अन्तिम माउन्टेन फ्लाइटपछि ‘ह्याङ्गर’मा पुगेको हो । नेपाली आकाशमा सन् २००८ सेप्टेम्बर १७ मा माउन्टेन फ्लाइटबाटै व्यावसायिक उडान सुरु गरेको जहाजले मंगलबार बिहान पनि आफ्नो अन्तिम उडानका रूपमा ’माउन्टेन फ्लाइट’ गरेको थियो ।
बुद्ध एयरका कर्मचारीले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ‘वाटर स्यालुट’सहित विदाई गरेका थिए । ७० हजार उडान साइकलपछि एटीआर ४२–३२० नाइन एन–एआईएन विमानको बिदाइ गरिएको हो । नेपालमा मात्र यसले ४० हजार उडान साइकल गरेको छ । ४७ सिट क्षमताको यो विमान १९९७ डिसेम्बर २८ देखि उड्न थालेको थियो ।
बुद्ध एयरका प्राविधिक निर्देशक मंगेश थापाले बुद्ध एयरले एटीआर ४२ (नाइन एन–एआईएन) विमान सन् २००८ सेप्टेम्बरमा नेपालमा ल्याएको बताए । उनले सन् १९९५मा बनेको विमान नेपालमा ल्याउनु भन्दा पहिला १३ वर्ष प्रयोग भइसकेको भए पनि नेपालमा ल्याएर १६ वर्ष सेवामा लगाईएको बताए । उनले नेपालमा एटीआर मर्मतको अनुभव थिएन तर यो विमानले सिकाएको उनले बताएका छन् ।
थापाले विमान दुई किसिमले विदाई हुने बताए । पहिलो विमान उत्पादकले दिएको साइकल र विमान सञ्चालकहरुले आर्थिक रुपमा संञ्चालन गर्न नसक्दा विमान विदाई हुने उनले बताएका छन् । बुद्ध एयरमार्फत नेपाली आकाशमा ४० हजार टेकअफ ल्याण्ड गर्दै १८ लाख यात्रुलाई सेवा दिएको बुद्ध एयरले जनाएको छ । एक टेकअफ र ल्याण्डिङ बराबर एक उडान साइकल हुन्छ ।
एटीआर विमान उत्पादक कम्पनीले उत्पादन गरेकोमध्ये पूरा समय ७० हजार उडान साइकलपछि बिदाइ हुने नाइन एन–एआईएन पहिलो विमान भएको बुद्ध एयरले जनाएको छ । अब उडान अवधि सकेर ‘ह्याङ्गर’मा फर्किएको यो जहाज कहिल्यै पनि उडानमा फर्किने छैन् । बुद्धका प्राविधिक निर्देशक थापाका अनुशार यो जहाजका पार्टपुर्जाहरु झिकेर नागरिक उड्ड्यन प्राधिकरणको फायर फाइटर डिपार्टमेन्टमा दिइनेछ ।
त्यहाँ जहाज फायर फाइटर तथा रेस्क्यू तथा अन्य विभिन्न अध्ययन अनुसन्धानमा प्रयोग गर्नका लागि बुद्धका सामानहरु सदुपयोग हुनेछन् । यो एटीआर ४२ ट्विन टर्बोप्रप छोटो दूरीको क्षेत्रीय विमान हो । जुन फ्रान्स र इटालीको संयुक्त कम्पनी फ्रान्सेली एयरोस्पेस कम्पनी अहिलेको एयरबसले विकसित गरी निर्माण गरेको हो ।
यसको नाममा रहेको नम्बर “४२“ यात्रु बोक्ने कन्फिगरेसनमा विमानको मानक सिट कन्फिगरेसनबाट लिइएको हो । जसले सामान्यतया ४० देखि ५२ जना यात्रुहरूहरुको भार वहन गर्न सक्ने फ्लाइट टेराले उल्लेख गरेको छ । आजभन्दा २९ वर्ष अघि १९९५ अगष्टमा यसले पहिलो उडान भरेको थियो । बुद्ध एयरले खरिद गर्नुअघि एटीआर ४२ (नाइन एन एआईएन)ले फ्रान्सको आन्तरिक उडानका रुपमा एयर क्यालेडोनीबाट उडान भरेको थियो ।
गएको असारमा मात्रै निजी वायुसेवा कम्पनी बुद्ध एयरले १८औं एटीआर विमान भित्र्याएको थियो । नयाँ विमान ७२ सिट क्षमतायुक्त एटीआर ७२–५०० सिरिजको हो । यो एटीआर–७२ सिरिजको विमान संख्या बुद्धसँग १५ थान छन् । बुद्धले यो विमान फ्रान्सको टुलुसबाट ल्याइएको हो । बुद्धसँग ४७ सिट क्षमताका अझै २ थान एटीआर४२–३२० र १५ थान एटीआर ७२–५०० सिरिजका विमान छन् । बुद्धले आन्तरिकतर्फ दैनिक १५० भन्दा बढीको हाराहारीमा उडान गरिरहेको छ ।