२२ चैत , काठमाण्डौ।
गएको चैत १५को काठमाडौंको तीनकुनेको राजावादीहरुको प्रर्दशनपछि भएको तोडफोड, आगजनी र प्रर्दशनकै क्रममा दुई जनाको ज्यान गएपछि गृहमन्त्रीको राजीनामा माग भइरहेको अवस्थामा गृहमन्त्री रमेश लेखकले भने राजावादी समूहले गरेको हिंसात्मक प्रदर्शन संविधान उल्ट्याउने र राज्य व्यवस्थालाई समाप्त गर्ने उद्देश्यबाट प्रेरित रहेको बताएका छन्।
शुक्रबार संसद्को राज्य व्यवस्था समितिमा बोल्दै गृहमन्त्री लेखकले सत्ताधारीहरुलाई खबरदारी गर्ने र आलोचना गर्ने उद्देश्यबाट भन्दा पनि राजावादीको प्रदर्शन लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई समाप्त गर्ने र संविधान उल्ट्याउने उद्देश्यबाट प्रेरित रहेको आरोप लगाएका हुन्।
‘ज्ञानेन्द्र शाहको फागुन ७ को अभिव्यक्ति र २५ गतेको प्रदर्शनले पनि त्यसको संकेत गरेको थियो,’ गृहमन्त्री लेखकले भने, ‘आन्दोलनको नेतृत्व गरिरहेका लिडरहरुका अभिव्यक्तिले पनि राजावादीको प्रदर्शन लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई समाप्त गर्ने र संविधान उल्ट्याउने उद्देश्यबाट प्रेरित रहेको पुष्टि हुन्छ।’
उनले तीनकुनेमा भएको हिंसात्मक प्रदर्शनको विषयमा आफूले संसद्लाई जानकारी गराउने तयारी गर्दागर्दै संसद् बैठक अन्त्य भएको उनले बताए। ‘तीनकुने क्षेत्रमा राजावादीको हिंसात्मक प्रदर्शनको घटनाका सम्बन्धमा प्रधानमन्त्रीले संसद्लाई केही जानकारी गराइसक्नु भएको छ,’ उनले भने, ‘मैले पनि यस विषयमा प्रतिनिधिसभालाई जानकारी गराउने तयारी गरेको थिएँ। तर, सांसद दीपक बोहारोका निधन भएको कारण संसद्को अन्तिम बैठक शोक प्रस्ताव पारित भएर अन्त्य भयो। तीनकुने घटनाको सम्बन्धमा मैले संसद्मा बोल्न पाइँन।’
उनले चैत १५ गते काठमाडौँका दुई ठाउँमा प्रदर्शन भएको भन्दै समाजवादी मोर्चाले भृकुटीमण्डप मा गरेको प्रदर्शनको प्रशंसा गरे। ‘माओवादीसहितको समाजवादी मोर्चाले भृकुटीमण्डपमा गरेको कार्यक्रम सभ्य र भव्य थियो। त्यहाँ विचार प्रस्तुति भयो। सरकारको आलोचना गर्न पाइन्छ। त्यो कार्यक्रममा मोर्चाका नेताहरुले सरकारको आलोचना गर्नुभयो, त्यसको हामी सम्मान गर्छौँ। समाजवादी मोर्चालाई धन्यवाद छ,’ गृहमन्त्री लेखकले भने, ‘तर, तीनकुनेको कार्यक्रम समाजवादी मोर्चाको भन्दा विपरित थियो। हिंसात्मक, उच्छृंखल, अमानवीय र अमर्यादित थियो त्यो कार्यक्रम।’ उनले राजावादीको आमानवीय प्रदर्शनमा ज्यान गुमाउनेप्रति श्रद्धाञ्जली र स्वास्थ्य लाभको कामना गर्दै घाइते सबैको निःशुल्क उपचार गरिने बताए। ‘मृतक दुईजनाका आश्रित परिवारलाई १० लाखका दरले राहत दिने निर्णय सरकारले गरिसकेको छ,’ गृहमन्त्री लेखकले भनेका छन् ।
उनले राजावादी आन्दोलनको क्रममा अगुवाहरूले भिडलाई उत्तेजित बनाएको पनि बताए । त्यस दिनको घटनाबारे जवाफ दिँदै उनले निषेधित क्षेत्र तोड्दै संसद भवन छिर्न उक्साउने, घरमा मान्छे भनेर थाहा हुँदै गर्दा आगो लगाउने, दमकललाई छेक्ने, पार्टी कार्यालय र नेताको घर तोडफोड गर्ने र ढुंगा हान्नेसम्मका काम भएको बताए ।
लेखकले भने, ‘संयमता नअपनाएको भए अझ धेरै क्षति हुने थियो, जस्तो आपराधिक गतिविधि भए, त्यसरी नै सुरक्षा निकाय संयम नभएको भए अझ ठूलो क्षति हुने थियो । अराजकता फैलाएर संविधान समाप्त पार्ने गतिविधि भएका थिए भन्नेमा स्पष्ट छु । नजिकै एयरपोर्ट छ, त्यहाँ आगजनी गर्ने काम भएको छ, नजिकै विदेशी जहाज छन्, त्यत्रो ठूलो तेलको भण्डारण छ । नजिकै प्रज्वलनशील पदार्थ थियो । यदि त्यहाँ आगो टिपेको भए काठमाडौंको अवस्था भयावह हुने थियो । त्यसरी नै लोकतन्त्रलाई जीवन्त राख्न सक्छौं ?’
उनले हिंसात्मक गतिविधिलाई लुकाउन मञ्चमा टियर ग्यास फालिएको भन्दै गलत प्रचार गरिएको जिकिर गरे । उनले भनेका छन्, गोली चलाउदाँ सविन महर्जन घाइते, शिक्षण अस्पतालमा निधन भएको घोषणा भयो ।
प्रहरीतर्फ ५५ जना, सशस्त्र प्रहरीतर्फ २४ जना र सर्वसाधारणतर्फ ५४ जना घाइते, ५८ भवनमा तोडफोड तथा आगाजानी, १३९ जना वटा सवारी साधनमा क्षति पु¥याइएको छ । सरकारका तर्फबाट गृहमन्त्रीले यस्तो दाबी गरिरहदा तीनकुने घटनाको न्यायिक छानविन गर्नुपर्ने माघ सत्तारुढ दलहरु भित्रै बाट उठेको छ ।
नेपाली काग्रेसका महामन्त्री विश्वप्रकाश शहार्म गगन थापासहित डा. सुनिल शर्माले यो घटनाको न्यायिक छानविन गर्न माग गरेका छन् । सांसद शर्माले त तीनकुने घटना सरकारले नै बिथोलेको आरोप लगाएका छन् ।
यो घटनालाई लिएर राजावादी शक्ति राप्रपाले लिखित रुपमै गृहमन्त्रीको राजीनामा माग गरेको छ भने राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सांसदहरुले समृत गृहमन्त्रीले पदको जिम्मेवारी सम्हाल्न नसकेको भन्दै मार्ग प्रशस्त गर्न सुझाव दिएका छन् ।