२ जेठ , विराटनगर ।
काठमाडौं मेडिकल कलेज (केएमसी) ले ब्रेन डेड डोनरमार्फत अंगदान सफलतापूर्वक सम्पन्न गरेको छ ।
आफ्नो इतिहासमा एउटा ऐतिहासिक सफलता हासिल गर्दै ब्रेन डेड डोनरमार्फत अंगदान सफलतापूर्वक सम्पन्न गरेको केएमसीले दाबी गरेको छ । यो ब्रेन डेड व्यक्तिबाट अंगदान गरिएको उपलब्धि नेपालकै सन्दर्भमा छ्रैटौं दुर्लभ घटना भएको केएमसीको दाबी छ ।
दुर्लभ र संवेदनशील यो प्रक्रियामा ब्रेन डेड घोषित व्यक्तिबाट जीवनदायी अंगहरू कलेजो र दुईवटा मिर्गौला दान गरिएका हुन्। ब्रेन डेड भएका १८ वर्षीय दोर्जेमान तामाङ धादिङको गजुरी गाउँपालिका–७ निवासी थिए।
काठमाडौंको नारायणगोपाल चोकमा सवारी दुर्घटनामा परेर गम्भीर घाइते भएका तामाङलाई उपचारका क्रममा चिकित्सकीय परीक्षणपछि ब्रेन डेड घोषणा गरिएको थियो। त्यसपछि, उनका बुबा र दाजुको सहमतिमा अंगदान प्रक्रिया सम्पन्न गरिएको हो।
केएमसीका वरिष्ठ चिकित्सक डा. रोशन घिमिरेको नेतृत्वमा रहेको विशेषज्ञ टोलीले मृतकबाट प्राप्त अंगहरू शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्रमा हस्तान्तरण गरेको थियो। ती अंगहरू दुईजना बिरामीमा सफलतापूर्वक प्रत्यारोपण गरिएको केएमसीले बताएको छ ।
केएमसीले भनेको छ,अंगदानको क्षेत्रमा यो उल्लेखनीय प्रगति आफ्नो चिकित्सा सेवा र सामाजिक उत्तरदायित्वको प्रतिबद्धताको प्रमाण हो ।
यो सफलताले अंग प्रत्यारोपण सेवामा केएमसीलाई मात्रै नभई समग्र देशकै चिकित्सा प्रणाली र जनचेतनालाई सकारात्मक दिशातर्फ अघि बढाएको केएमसीले जनाएको छ ।
ब्रेन डेड भन्नाले मानिसको मस्तिष्क पूर्णरूपमा काम गर्न छाडेको अवस्था हो, जुन अवस्था अपरिवर्तनीय हुन्छ। ब्रेन डेड व्यक्ति श्वासप्रश्वास, मुटुको धड्कन जस्ता कार्य कृत्रिम जीवन समर्थन प्रणाली अर्थात भेन्टिलेटर आदि मार्फत मात्र चलिरहेका हुन्छन्। तर, चेतना, प्रतिक्रिया, मस्तिष्क क्रिया सम्पूर्णरूपमा बन्द भइसकेको हुन्छ।
चिकित्सकीय रूपमा यस्तो व्यक्ति कानुनी रूपमा मृत मानिन्छ। तर ब्रेन डेड डोनरमार्फत अंगदान गरेर अन्य ब्यक्तिलाई बचाउन सकिन्छ । यो भन्नाले, ब्रेन डेड भइसकेको व्यक्तिबाट उसका स्वस्थ अंगहरू जस्तैः मुटु, कलेजो , मिर्गौला, फोक्सो लगायत निकाली अर्काे बिरामीलाई प्रत्यारोपण गर्ने प्रक्रिया हो।
ब्रेन डेड डोनरले एउटै समयमा ८–१० जना मानिसको जीवन बचाउन सक्ने सम्भावना रहने चिकित्सकहरु बताउँछन् । नेपालमा अंग प्रत्यारोपण केन्द्र रहेको छ, र कानुनी रूपमा पनि ब्रेन डेड डोनरबाट अंगदान गर्न सकिने व्यवस्था छ ।
अंगदान गर्न डोनरका परिवारको सहमति आवश्यक हुन्छ। तर जनचेतना र अंगदानप्रतिको सकारात्मक दृष्टिकोणको अझै कमी रहेको चिकित्सकहरु बताउँछन् ।
अस्पताल प्रशासनका अनुसार, निकट भविष्यमा केएमसीले लिभर ट्रान्सप्लान्ट जस्तो जटिल र जीवनरक्षक शल्यक्रिया सुरु गर्ने तयारी गरिरहेको छ। यसका लागि आवश्यक पूर्वाधार, दक्ष जनशक्ति र उपकरणहरू जुटाउने काम तीव्र रूपमा भइरहेको जनाएको छ ।
केएमसी नेपाली कांग्रेसका युवा नेता तथा प्रतिनिधिसभाका सांसद डा. सुनिल शर्माको स्वामित्वमा रहेको संस्था हो ।
सांसदको सेवा सुविधा समेत नलिने निर्णय गरेका डा शर्माले सुदूरपूर्वदेखि सुदूरपश्चिमसम्म निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर समेत सञ्चालन गर्दै आएका छन्।
शिविरमा उपचार सम्भव नभएका बिरामीलाई काठमाडौं मेडिकल कलेज र विराटनगरस्थित नोबेल मेडिकल कलेजमा निःशुल्क उपचारको व्यवस्था मिलाउदै आएको डा. शर्माले बताएका छन् ।