९ मंसिर , एजेन्सी ।
विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र र सुपर पावर मानिने अमेरिका समेत अहिले आफ्नो बढ्दो ऋणका कारण चिन्ताको सामना गरिरहेको छ । अमेरिकामाथि यतिबेला ३६ खर्ब डलरभन्दा धेरैको कर्जा छ । यसलाई लिएर मानव इतिहासकै सबैभन्दा धनी, टेस्लाका सीईओ एलन मस्कले हालै आफ्नो सोशल मीडिया प्लेटफर्ममा चेतावनी दिएका छन् ।
जसमा उनले अमेरिका टाट पल्टिने संघारमा रहेको उल्लेख गरेका छन् । उनको यो भनाइ यस्तो बेला आएको हो, जतिबेला देशको बढ्दो ऋणका बारेमा चर्चा तिब्र बनेको छ । यो ऋणको बोझ अमेरिकी सरकारका लागि एक ठूलो चुनौती बनेको छ ।
अमेरिकाका नयाँ राष्ट्रपति चुनिएका डोनाल्ड ट्रंपद्वारा गठित सरकारी दक्षता विभागका अनुसार, अमेरिकी सरकारले आर्थिक वर्ष २०२३ का दौरान ४.४७ खर्ब डलरको राजस्व संकलन गर्यो । जबकि उसले ६.१६ खर्ब डलर खर्च गरेको थियो ।
जसका कारण २.३१ खर्ब डलरको घाटा भयो । शनिवार सोशल मिडिया प्लेटफर्म एक्समा एक पोस्टमा डजले खुलासा गर्यो कि अमेरिकामाथि रिण केवल चार महिनामा १ खर्ब डलर बढेको छ, जसले वित्तीय अस्थिरताको चिन्ताहरु बढाएको छ ।
सरकारी दक्षता विभागले यो कुरामा जोड दिएको छ कि अमेरिकाले २००१ पछि बजेट अधिशेष देखेको छैन र यो प्रवृत्ति उल्टनका लागि तत्काल कारबाहीका लागि आग्रह गरेको छ । यो डेटामाथि टिप्पणी गर्दै एलन मस्कले भने ‘अमेरिका तिब्र रुपले मन्दी तर्फ बढीरहेको छ ।’
उनको बयानले पनि अमेरिकाको राजकोष नीतिहरुको स्थिरताका बारेमा बढ्दो चिन्ताहरुलाई देखाउछ । जसले अब हरेक अमेरिकी नागरिकमाथि १ लाख डलरभन्दा धेरै रिणको बोझ छ । बढ्दो ऋण संकटलाई रोक्नका लागि डोनाल्ड ट्रंपले डज मार्फत सरकारी खर्चमा ५०० अर्ब डलर कटौती गर्ने योजनालाई आगाडी राखेको छ।
एलन मस्क र उद्यमी विवेक रामास्वामीको अगुवाई भएको विभागलाई स्वास्थ्य सेवा, बच्चहरुको अनुदान र नासाको बजेटसहित कयौं क्षेत्रहरुमा खर्चलाई कम गर्ने काम सुम्पिइएको छ । राष्ट्रपति चुनिएका ट्रंपले नयाँ विभागको नेतृत्वमा भरोसा जाहेर गर्दै भने, यी दुई दूरदर्शीले नौकरशाही अन्त्य गर्ने, अत्यधिक विनियमनमा कटौती गर्ने, अनावस्यक खर्चलाई कम गर्ने र संघीय एजेन्सीहरुको पुनर्गठनको मार्ग प्रशस्त गर्नेछन् ।
अमेरिकामा संघीय सरकारमाथि ३६ खर्ब डलरभन्दा बढीको ऋण रहेको तथ्यले देशको आर्थिक चुनौतीलाई देखाउँछ। यो ऋणको प्रमुख कारणहरूमा धेरै खर्च (जस्तै सामाजिक सुरक्षा, स्वास्थ्य सेवा, रक्षा) र आयभन्दा कम राजस्व (कर संकलन) समावेश छन्।
यो ऋणले ब्याज तिर्नका लागि ठूलो रकम आवश्यक पर्नुका साथै भविष्यमा आर्थिक संकटको जोखिम बढाउँछ। सरकारलाई खर्च घटाउन, कर सुधार गर्न, र आर्थिक स्थिरता कायम राख्न प्रभावकारी रणनीतिहरूको खाँचो औंल्याइएको छ।