२६ भदौ, विराटनगर ।
गठबन्धन टुटेर सत्ता र प्रतिपक्षीमा बस्नुपर्ने बाध्यता आएपछि एमाले र माओवादी केन्द्रबीच संसद बैठकमा घोचपेच नभएको कुनै दिन नहोला । सत्तासहकार्य गर्दा ननिस्किने तर अलग हुनुपर्दा निस्कने शब्दहरूले उनीहरूबीचको टकराव झनै बढाएको छ ।
यसअघि जनयुद्ध शब्दका बारेमा बहस भइरहँदा सभामुख देवराज घिमिरेलाई संसद चलाउन कठिन भइरहेको थियो । अझ, बुधबार सभामुख आफैंले हिंसा शब्दसँग सम्बन्धित ‘रुलिङ’ले संसद अवरोधकै स्थिति सिर्जना भयो । जसका कारण आगामी चार दिनपछि बस्नेगरी प्रतिनिधिसभा बैठक स्थगित भयो ।
प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा माओवादी केन्द्रका सांसदहरूको अवरोधपछि प्रतिनिधिसभाको बैठक भदौ ३० गतेसम्म स्थगित भएको हो । सभामुख घिमिरेले ‘हिंसा भन्ने शब्द असंसदीय शब्द नदेखिएको हुँदा अभिलेखबाट हटाउनु नपर्ने’ निर्णय सुनाएपछि असन्तुष्ट बनेका माओवादी सांसदले अवरोध गरेका हुन् ।
सभामुखको उक्त निर्णयपछि सदनमा आरोप–प्रत्यारोप सुरु भएको थियो । अन्तिममा प्रतिपक्षका तर्फबाटब बोल्न सभामुख घिमिरेले देवेन्द्रराज पौडेललाई बोल्न समय दिएका थिए । पौडेलले सभामुखको रुलिङमा चुनौती दिँदै संविधानमा हिंसा शब्द देखाउन आग्रह गरे ।सभामुखले भनेको शब्दप्रति आफूहरूको गम्भीर आपत्ति रहेको सुनाउँदै सशस्त्र द्वन्द्व, त्यसपछिको शान्ति प्रक्रिया र त्यसका जगमा बनेको संविधान नै नमान्ने लयतिर सरकार र सदन लागेको पौडेलले गुनासो पोखे ।
त्यसअघि माओवादी प्रमुख सचेतक हितराज पाण्डेले प्रतिवाद गरेका । उनले मुल कानुन संविधान भएको र संविधानमै जनयुद्ध र जनआन्दोलन व्याख्या प्रस्तावनामै व्याख्या गरिएको भन्दै हिंसा भन्ने शब्द संविधान र कानुनविपरीत भएको भन्दै आपत्ति जनाए ।
त्यसपश्चात् बोल्दै एमाले सांसद रघुजी पन्तले सभामुखको रुलिङमा प्रश्न उठाउने विषय नभएको उल्लेख गरे ।
भदौ १२ गते बसेको संसद्को बैठकमा एमाले सांसद योगेश भट्टराईले माओवादी जनयुद्धलाई हिंसाको टिप्पणी गरेका थिए । जसपछि, जनयुद्धलाई लिएर प्रमुख प्रतिपक्ष नेकपा माओवादी केन्द्र र सत्तारुढ नेकपा एमालेबीच सदनमा आरोप प्रत्यारोप चलेको थियो ।
सांसद भट्टराईले माओवादीको १० वर्षे हिंसा भनेपछि माओवादीका सांसदहरूले नियमापत्ति गरेका थिए । सांसद माधव सापकोटाले नियमापत्ति गरेर बाल्ने समय मागे पनि सभामुखले समय दिएका थिएनन् । उनले सांसद भट्टराईले गैरसंसदीय र अमर्यादित शब्द प्रयोग गरेको दाबी गरेका थिए । त्यसबेला सभामुख देवराज घिमिरिले शब्दमा अध्ययन गरेर आवश्यक निर्णय गर्ने अधिकार दिएका थिए ।
तर, बुधबारको प्रतिनिधिसभा बैठकमा सचिवालयको निर्णय सुनाउँदै उनले हिंसा शब्द हटाउन नपर्ने बताएका थिए । उनले उक्त शब्द असंसदीय नभएको बताएका थिए । तथापि, उनले आगामी दिनमा शब्द छनोट गर्दा ध्यान दिन सांसदहरूलाई आग्रह गरेका थिए ।
‘हिंसा’ शब्दमा एमाले र माओवादीले संसदलाई अल्झाइरहँदा कांग्रेस भने चुपचाप छ । जनयुद्ध भन्ने शब्दमा पनि आधिकारिक धारणा नबनाएको कांग्रेसले हिंसा शब्दलाई लिएर पनि टिकाटिप्पणीमा उत्रिएको छैन ।
यसमा माओवादी सांसदले बखेडा झिकेर सभामुखको रुलिङप्रति असन्तुष्टि व्यक्त गर्दा सभामुख देवराज घिमिरेले सभा सञ्चालनमा असहयोग गरेको भन्दै बैठक स्थगित भएको जानकारी गराएका थिए । अब प्रतिनिधिसभाको बैठक भदौ ३० गते बस्ने छ ।
