ललितपुर, २६ वैशाख ः विद्यालयभन्दा बाहिर रहेका विद्यार्थीहरूलाई विद्यालयमा भर्ना हुन र बीचमै पढाइ छोड्ने प्रवृत्तिलाई निरुत्साहित गर्न सञ्चालन गरिएको दिवा खाजा कार्यक्रम निकै प्रभावकारी देखिएको छ ।
दिवा खाजा कार्यक्रम लागू भएका जिल्लाहरूमा गरिएको कार्यक्रमको लाभ विश्लेषण अध्ययनले बालबालिकाको शैक्षिकस्तर सुधारदेखि परिवारको आर्थिक स्थितिमा समेत सुधार ल्याएको देखाएको छ ।
अमेरिकी कृषि विभागको सहयोगमा विश्व खाद्य कार्यक्रम र मास्टरकार्डले नेपाल सरकारसँग मिलेर दिवा खाजा कार्यक्रम लागू भएका जिल्लामा हालै गरिएको अध्ययनमा विद्यार्थीको शैक्षिक गुणस्तर, स्वास्थ्यमा सुधार, बालबालिकाको भर्ना दरमा वृद्धि हुनुको साथै परिवारलाई अतिरिक्त लाभ पुगेको देखिएको छ ।
हालै विद्यार्थीलाई दिवा खाजाका लागि खाजा दिने र नगद दिने दुई खालका अभ्यास प्रयोगमा ल्याइएको छ । सो अध्ययनले खाजा नै दिँदा एक अमेरिकी डलरको लगानीले ५.२ डलर र नगद दिएको अवस्थामा ४.१ डलरको हिसाबले राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा प्रतिफल आउने विश्लेषण गरेको छ ।
अमेरिकी कृषि विभागको सहयोगमा हाल मध्य तथा सुदूरपश्चिमका ११ जिल्लामा खाद्यान्नमा आधारित र १९ जिल्लामा नगदमा आधारित दिवा खाजा कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ ।राष्ट्रिय दिवा खाजा कार्यक्रमको लागत लाभ विश्लेषण प्रतिदवेदनमाथि छलफल गर्न विश्व खाद्य कार्यक्रमले आज यहाँ आयोजना गरेको कार्यक्रममा शिक्षा विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयका सचिव खगराज बरालले दिवा खाजा कार्यक्रमको प्रभावकारिता रहेकाले देशभर नै विस्तार गर्न पहल भइरहेको बताए ।
उनले स्थानीय कृषिमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने गरी बढीभन्दा बढी पोषणको फाइदा लिने गरी कार्यक्रमको तर्जुमा गर्नुपर्ने आवश्यकतामा जोड दिए ।
शिक्षाका लागि कृषि परियोजनाका निर्देशक विष्णु अधिकारीले हाल शिक्षा विभाग र परियोजनामार्फत सञ्चालन हँुदै आएकोमा परिवर्तित समयमा एकद्वार प्रणालीबाट सञ्चालन गर्न प्रयास भइरहेको उल्लेख गर्दै यस कार्यक्रममा तीनवटै तहका सरकारले पनि लगानी गर्नुपर्ने धारणा राखे।
सो अवसरमा विश्व खाद्य कार्यक्रम नेपालका राष्ट्रिय प्रतिनिधि विभागका प्रतिनिधि पिप्पा ब्रार्डफोर्ड, शिक्षा विभागका महानिर्देशक बाबुराम पौडेललगायतका वक्ताहरुले पनि दिवा खाजा कार्यक्रमको प्रभावकारिताका बारेमा प्रकाश पारेका थिए ।
रासस
