१७ मंसिर,एजेन्सी ।
सामाजिक सञ्जाल फेसबुकको मातृकम्पनी मेटाले हजारौँ चिनियाँ फेक अकाउन्टहरु बन्द गरेको छ । मेटाका अनुसार चीनबाट खोलिएका हजारौँ त्यस्ता अकाउन्टको सञ्जाल हटाइएको हो । फेक अकाउन्टबाट अमेरिकी राजनीति र अमेरिका–चीन सम्बन्धबारे अनर्गल प्रचार गरिएको भेटिएको मेटाको भनाइ छ ।
यद्यपि मेटाले ती अकाउन्टलाई बेइजिङका सरकारी अधिकारीसँग जोडेको भने छैन । तर २०२४ मा अमेरिकी चुनाव आउँदै गर्दा चीनमा यस्ता अकाउन्टको सञ्जाल बढेको बताइएको छ । मेटाका अनुसार अहिले यस्ता नेटवर्ककको चीन तेस्रो ठूलो भौगोलिक स्रोत हो । त्यसअघि रुस र इरान पर्छन् ।
चिनियाँ नेटवर्कभित्र चार हजार सात सय अकाउन्टभन्दा धेरै रहेको मेटाले जनाएको छ । यस्ता अकाउन्टहरुले अरु व्यक्तिहरुका प्रोफाइल फोटो र नाम प्रयोग गरेको मेटाले जनाएको छ । यसैबीच साइबर आक्रमणहरूमा वृद्दि हुँदै गएको र यसले राजनीतिक प्रणालीमा खलल पु¥याउने खतरा रहेको चेतावनी दिँदै गुगलले युरोपमा आफ्नो सबैभन्दा ठूलो साइबर सुरक्षा केन्द्र खोलेको छ ।
सिलिकन भ्याली फर्मले नीति निर्माताहरूसँग एक वर्षको कुराकानीपछि दक्षिणी स्पेनी शहर मालागामा नयाँ केन्द्र खोलेको बताएको छ । युरोपेली सङ्घ र गुगल दुवैले युक्रेनको युद्धले लोकतन्त्रलाई अस्थिर पार्न साइबर उपकरणहरू कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने देखाएको चेतावनी दिएका छन् ।
गुगलका अन्तर्राष्ट्रियमामिला प्रमुख केन्ट वाकरले गत वर्ष साइबर आक्रमण ३८ प्रतिशतले बढेको र ‘आक्रामक बन्दै गएको’ बताएका छन् । उनले भनेका छन्, “हामीले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा मिलेर काम गर्न आवश्यक छ ।” युरोपेली संसदकी उपाध्यक्ष दिता चरन्जोभाले एक भिडियो सम्बोधनमा हरेक दिन अनुमानित दुई लाख ३० हजार वटा दुर्भावनापूर्णरूपमा स्थापित सफ्टवेयर डाउनलोड भइरहेको बताएका छन् ।
“हामीलाई कुनै शङ्का छैन कि युरोपेली चुनाव गलत सूचना र साइबर हस्तक्षेपको निशाना बन्नेछ,” उनले भने । म्युनिख र डबलिनमा साइबर सुरक्षा केन्द्र रहेको गुगलले आफ्नो मालागा साइटमा साइबर खतरासँग जुध्नका लागि उपकरण निर्माण गर्ने विज्ञहरू राख्ने बताएको छ । यसले सरकारी अधिकारी, कम्पनी र गैरसरकारी संस्थालाई तालिम दिन पनि मद्दत गर्नेछ ।
फर्मले आफ्नो साइबर सुरक्षा शस्त्रागार निर्माण गर्न वर्षौं बिताएको छ । यसले एक दशक अघि मलागामा आधारित ‘स्टार्टअप भाइरसटोटल’लाई अधिग्रहण गरेको थियो र फर्मले अहिले विश्वको सबैभन्दा ठूलो मालवेयर डाटाबेसमध्ये एक भएको दावी गनेगरेको छ । गत वर्ष उसले अमेरिकी साइबर सुरक्षा फर्म ‘म्यान्डियन्ट’लाई पाँच अर्ब डलरभन्दा बढीमा किनेको थियो ।