२८ असोज,एजेन्सी ।
भारतको आर्थिक राजधानी मुम्बई राष्ट्रवादी कांग्रेस पार्टी (एनसीपी)का नेता र तीन पटकका विधायक बाबा सिद्दिकीको सार्वजनिक रुपमा गरिएको हत्याले मुम्बईमा हल्लिएको छ। राज्य सरकार र मुम्बई पुलिस प्रश्नको घेरामा छन् भने शहरभरी असुरक्षा महसुस गरिएको भारतीय संचारमाध्यामहरुले उल्लेख गरेका छन् ।
साँझ अबेर छोराको अफिसबाट निस्कने क्रममा बाबा सिद्दिकीको हत्या भएको थियो । हत्याराले उनीमाथि खुलेआम गोली चलाएका थिए । अहिलेसम्म प्राप्त रिपोर्ट अनुसार लरेन्स बिश्नोई गिरोहले यस नरसंहारको जिम्मेवारी लिएको छ ।
पछिल्लो एक वर्षको तथ्यांक हेर्दा मात्र ११ महिनामा मुम्बईमा ७ पटक रक्तपातको घटना भएको भारतीय संचारमाध्यामहरुले उल्लेख गरेका छन् । ५ अक्टोबर २०२४ मा एनसीपी (अजित पवार गुट)का नेता सचिन कुर्मीको हत्या भएको थियो।
भायकुला क्षेत्रमा अज्ञात आक्रमणकारीहरूले सचिनमाथि धारिलो हतियार प्रहार गरी घटनास्थलबाट भागेका थिए। सचिनलाई उपचारका लागि जेजे अस्पताल लगिएको थियो, जहाँ उनको मृत्यु भएको थियो। १४ अप्रिल २०२४ मा सलमान खानको घर बाहिर दुई शूटरले गोली चलाएका थिए ।
गुजरातको साबरमती जेलमा बन्दी रहेका लरेन्स बिश्नोई गिरोहको आदेशमा यो गोलीबारी गरिएको र यसको उद्देश्य सलमान खानको मनमा डर पैदा गर्नु रहेको अनुसन्धानबाट खुलेको छ । सुपारी दिएर यो कामका लागि शूटरहरू राखिएको थियो।
सन् १९९८ को कालो हरिण शिकार प्रकरणमा बलिउड अभिनेता सलमान खानको पछाडि लरेन्स बिश्नोई छन् र यसअघि पनि धेरै पटक यस्तो षड्यन्त्र रचेका छन् । सलमान खानको घरमा गोली चलाउनुभन्दा एक साताअघि मुम्बईको एन्टप हिल क्षेत्रमा आकाश कदम नामका व्यक्तिको गोली हानी हत्या गरिएको थियो ।
मुद्दा पैसाको लेनदेनसँग सम्बन्धित थियो। फेब्रुअरी २०२४ मा, भाजपा विधायक गणपत गायकवाडले शिव सेना (एकनाथ शिन्दे गुट) का नेता महेश गायकवाडमाथि महाराष्ट्रको कल्याणमा प्रहरी चौकीभित्र गोली हानेका थिए।
जग्गा विवादमा वार्ताका लागि दुवैलाई कल्याणको हिललाइन प्रहरी चौकीमा बोलाइएको थियो । कुराकानीका क्रममा दुवै पक्षबीच झडप हुँदा स्थिति उग्र बनेको थियो ।त्यही क्रममा गणपत गायकवाडले गोली चलाएका थिए ।
फेब्रुअरी ८ मा शिवसेना (यूबीटी) का नेता अभिषेक घोसाल्करलाई व्यक्तिगत विवादमा मुम्बईको दहिसर क्षेत्रमा मौरिस नोरोन्हा नामका व्यक्तिले गोली हानेका थिए। गोलीबारीको फेसबुक लाइभ पनि प्रसारण गरिएको थियो।
सन् २०२३ को डिसेम्बरमा मुम्बईको चुनाभट्टी क्षेत्रमा सुमित येरुन्कर नामका व्यक्तिको गोली हानी हत्या गरिएको थियो । हत्याराले २१ राउण्ड फायर गरेका थिए । यो नरसंहार २ जनाले गराएका थियो भने गोली लागेर ४ जना घाइते भएका थिए ।
मुम्बईका यी रक्तपातपूर्ण प्रतिनिधी घटना हुन् । तर सबैभन्दा बढी त्रास अहिले जेलमा रहेका लरेन्स बिश्नोईलाई लिएर मुम्बईमा फैलिएको भारतीय संचारमाध्यामहरुले उल्लेख गरेका छन् । सिद्दिकीको हत्यामा बिश्नोईको गिरोह जोडिएपछि बलिउड अभिनेता सलमानको सुरक्षामा कडाइ गरिएको छ ।
बिश्नोई गिरोहका सदस्य शुभु लोन्करले बाबा सिद्दिकीको हत्याको जिम्मेवारी लिएका छन् । शुभुले सामाजिक सञ्जालमार्फत स्पष्ट रूपमा सलमान खानको पनि नाम लिएका छन् । जसमा उनले जसले सलमान वा दाउद गिरोहलाई सहयोग गर्छ उसले आफ्नो ख्याल राख्नुपर्ने चेतावनी दिएका छन् ।
त्यसयता सलमान र उनको घरको सुरक्षामा थप कडाइ गरिएको हो । केही वर्षपहिला मात्रै ग्याङ्स्टर लरेन्स बिश्नोईले जेलबाट एक निजी टेलिभिजन च्यानललाई अन्तर्वार्ता दिएका थिए । जसमा उनले भनेका थिए, ‘जब म पहिलो पटक जेल गएँ, म विद्यार्थी थिएँ । पछि जेलभित्रै ‘गुन्डा’ भएँ । हाम्रा दाजुभाइको हत्या भयो, हामीले त्यसको जवाफ मात्रै दिएका थियौं । मान्छे जस्तो बन्यो, त्यो उसको वातावरणमा भर पर्छ ।’
लरेन्सविरुद्ध करिब ५० आपराधिक मुद्दा दर्ता छन् । प्रहरीका अनुसार अधिकांश घटना लरेन्सले जेलभित्रैबाट गराएको हो । उनीमाथि चर्चित पञ्जाबी गायक सिद्धु मूसेवालाको हत्याको षड्यन्त्र गरेको आरोप पनि लागेको छ।
३३ वर्षीय लरेन्स बिश्नोईमाथि हत्या, चोरी–डकैती र एक व्यक्तिमाथि जानीजानी आक्रमणको धेरै आरोपहरू छन् । यी मामिलाहरू पञ्जाब, दिल्ली र राजस्थानमा दर्ता भएका छन् । पञ्जाबको फाजिल्काको धत्तरानवाली गाउँमा जन्मिएका बिश्नोई परिवारका केटा लरेन्सको नाम पनि चासोको विषय बनेको छ ।
प्रहरी रेकर्ड अनुसार लरेन्स बिश्नोईको वास्तविक नाम सतविंदर सिंह हो । यद्यपि, धेरै मिडिया रिपोर्टहरूमा यो दावी गरिएको छ कि उनी बाल्यकालमा धेरै निष्पक्ष थिए । उनको परिवारले उनलाई स्नेहले लरेन्स भनेर बोलाउन थाले, जुन पछि उनको वास्तविक नाम भन्दा बढी प्रसिद्ध भयो ।
लरेन्स बिश्नोईका बुबा लविन्दर सिंह हरियाणा पुलिसमा सिपाही थिए । उनले सन् १९९२ मा जागिर सुरु गरेपनि पाँच वर्षपछि स्वैच्छिक अवकांश लिएर खेती गर्न थाले । लरेन्सले पञ्जाबको अबोहरबाट १२ कक्षा पढेका थिए र थप अध्ययनका लागि २०१० मा चण्डीगढ पुगेका थिए ।
सन् २०११ मा उनले चण्डीगढको डीएभी कलेजमा भर्ना भए । यहीँबाट उनी विद्यार्थी राजनीतिमा पनि प्रवेश गरे । लरेन्स डिएभी कलेजमा भर्ना भए । बिस्तारै उनले विद्यार्थी राजनीतिमा चासो लिन थाले र यहीँ गोल्डी बरारसँग मित्रता भयो ।
विदेशबाट लरेन्स बिश्नोई गिरोहका लागि काम गर्ने र एक हिसाबले गिरोहको व्यवस्थापन गर्ने सोही गोल्डी ब्रार रहेको बताइएको छ । लरेन्स आफैंले २०११–२०१२ मा पञ्जाब विश्वविद्यालय विद्यार्थी संगठन (क्इएग्) गठन गरे र यसको नेता बने ।
लरेन्स पञ्जाब, हरियाणा र राजस्थानका धेरै भागहरूमा बसोबास गर्ने बिश्नोई समुदायका हुन् । लरेन्स बिश्नोईको विद्यार्थीकालमा स्कूल र कलेजमा साथमा रहेका अन्य विद्यार्थीहरूले आफूलाई पञ्जाबी, बागरी र हरियाणवी भाषाहरू जान्ने बताउँछन् ।
लरेन्स बिश्नोईको विद्यार्थी जीवनको अन्त्यमा हत्याको प्रयासमा संलग्न भएको आरोपमा पहिलो मुद्दा दर्ता भएको थियो । यो घटना सन् २०११–२०१२ को हो । त्यसपछि विद्यार्थी राजनीतिमा पराजय भोगेपछि आक्रोशित लरेन्सका सहकर्मी विद्यार्थी नेतामाथि गोली प्रहार गरे ।
उक्त घटनापछि दर्ता भएको मुद्दामा प्रहरी एफआईआरमा पहिलो पटक लरेन्सको नाम उल्लेख गरिएको थियो । लरेन्स बिश्नोईलाई सन् २०१४ मा राजस्थानमा पहिलो पटक पक्राउ गरी भरतपुर जेल पठाइएको थियो । उनलाई उत्पादनका लागि मोहाली (पञ्जाब) लैजाँदै गर्दा प्रहरी हिरासतबाट भागेका थिए ।
उनी सन् २०१६ मा पुनः पक्राउ परेका थिए । सन् २०२१ मा उनलाई संगठित र अन्डरवर्ल्ड अपराधको संसारबाट रोक्न मकोका (महाराष्ट्र कन्ट्रोल अफ अर्गनाइज्ड क्राइम एक्ट) को मुद्दामा सुरक्षाको कारणले तिहाड जेलमा ल्याइएको थियो।
तिहार ल्याउनुअघि उनलाई पञ्जाबको भटिंडा जेलमा राखिएको थियो । सन् २०२२ मा, पञ्जाब प्रहरीले उनलाई (जेलबाटै) सिद्धु मूसेवाला हत्या प्रकरणमा पक्राउ गर्यो । पञ्जाब प्रहरीले लरेन्स ‘ए’ श्रेणीको ग्याङ्गस्टर भएको बताएको छ ।
यस श्रेणीको अर्थ यस्तो अपराधी धेरै गम्भीर अपराधमा संलग्न छ भन्ने बुझिन्छ । सिद्धु मूसेवालाको हत्या भएको केही दिनपछि सलमान खानलाई ज्यान मार्ने धम्की आएको थियो । सामान्यतया अपराधी अपराध गरेपछि प्रहरी र कानुनबाट लुकेर बस्छन् । लरेन्स बिश्नोई र उनको गिरोह यस्तो छ कि कुनै पनि ठूला घटना भएपछि त्यसको जिम्मेवारी आफैं लिदै आएको छ ।