२१ फागुन, एजेन्सी ।
ब्रेन अर्थात मस्तिस्क खाने अमिबाका कारण एक व्यक्तिको मृत्यु भएपछि अमेरिकामा चर्को विरोध भएको छ । कोरोना भाइरसपछि नयाँ महामारीको प्रकोपको सम्भावनाले मानिसहरु डराएको अमेरिकी संचारमाध्यामहरुले उल्लेख गरेका छन् । फ्लोरिडाको स्वास्थ्य विभागले फेब्रुअरीमा शार्लोट काउन्टीका एक व्यक्तिको मस्तिष्क खाने अमिबाका कारण मृत्यु भएको पुष्टि गरेको छ।
यसलाई नेगलेरिया फाउलेरी पनि भनिन्छ। यस मृत्युपछि फ्लोरिडाको स्वास्थ्य विभागले शार्लोट काउन्टीका मानिसहरूका लागि चेतावनी पनि जारी गरेको छ। यसअघि एक दक्षिण कोरियाली नागरिकको पनि ब्रेन खाने अमिबाका कारण मृत्यु भएको थियो । ती व्यक्ति मृत्यु हुनुभन्दा केही दिनअघि थाइल्याण्डको यात्राबाट घर फर्केका थिए ।
फ्लोरिडा स्वास्थ्य विभागका प्रेस सचिव जे विलियम्सले एक महामारी विशेषज्ञ टोलीले संक्रमणको अवस्था बुझ्न अनुसन्धान गरिरहेको बताएका छन् । म पुष्टि गर्न सक्छु कि यो दुर्भाग्यपूर्ण मृत्यु नेगलेरिया फाउलेरीको कारणले भएको हो। हामीले मृतकको पहिचान जोगाउन नाम भने खुलाएका छैनौँ ।
उनले फेब्रुअरी अन्तिममा यो कुरा पुष्टि भएको पनि बताएका छन् । उनका अनुशार यो धाराको पानीको प्रयोग र नाकबाट पानी निकाल्ने बानीसँग सम्बन्धित हुन सक्छ। यद्यपी विस्तृत विवरण अनुसन्धानपछि मात्रै बाहिर आउनेछ । मस्तिष्क खाने अमिबाबाट मृत्यु भएको पुष्टि भएपछि स्वास्थ्य अधिकारीहरूले फिल्टर गरिएको पानी मात्र पिउने सल्लाह दिएका छन्।
उनीहरुले धाराको पानी कम्तिमा एक मिनेट उमालेर प्रयोग गर्नुअघि चिसो पार्न सल्लाह दिएका छन् । जे विलियम्स थप भन्छन् कि नेगलेरिया फाउलेरीको संक्रमण दुर्लभ छ र अमिबा दूषित पानी नाकबाट शरीरमा प्रवेश गर्दा मात्र हुन सक्छ। धाराको पानी पिएमा संक्रमित हुन सक्ने भनिएको छ ।
मस्तिष्क खाने नेगलेरिया फाउलेरी एकल कोषिका भएको जीव हो, जुन तातो र मीठो पानी वा जमिनमा मात्र पाइन्छ। तालहरू, नदीहरू र भू–तापीय तातो मुहानहरू जस्ता न्यानो ताजा पानीको वातावरण यस अमिबाको मनपर्ने बासस्थान हुनेछ । यस्तो ठाउँमा यो अमिबा छिटो बढ्छ।
यो एककोशिकीय जीव ओसिलो माटोमा पनि बस्न सक्छ। मानव संक्रमणको अवस्थामा, थर्मोफिलिक अमिबा पानीबाट मानिसमा प्रवेश गर्दा, विशेष गरी डाइभिङ जस्ता गतिविधिहरूमा नाकबाट शरीरमा प्रवेश गर्छ। यो अमिबा नाकबाट मस्तिष्क र मेरुदण्डमा जान्छ।
यसले रातो रक्त कोशिका (एरिथ्रोसाइट्स) र स्नायु कोशिकाहरूलाई नष्ट गर्छ। यसले मस्तिष्कको तन्तु सुनिने र त्यसमा विनाश निम्त्याउँछ। यस्तो अवस्थामा यसले दुर्लभ र गम्भीर रोगको रुप लिन्छ । यस रोगलाई प्राइमरी अमिबिक मेनिन्गो एन्सेफलाइटिस (एब्ः) भनिन्छ। यो रोग मानिसमा भएको संक्रमणबाट एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा नसर्ने पनि फक्स न्युजले उल्लेख गरेको छ ।