३ कार्तिक , काठमाण्डौ ।
उ आउँछ नै भन्ने थियो ।
अबेर भएपनि फर्किन्छ नै भन्ने थियो ।।
हाल, खबर, ठेगान– केही बताएको त थिएन,
एकदिन टुप्लुक्क मेरै खबर सोध्न आईपुग्ला भन्ने थियो ।।
उ आयो…….. खबर बनेर
हाल, चाल…….. याद बनेर
अब उसले त देख्ला मेरो हाल ।
मेरो आँशु, मेरो सुस्केरा…… तारा बनेर ।।
म कसरी सोधुँ, कसरी भेटुँ, कसरी छोउँ
मेरो मुटुको टुक्रा, मेरो आँखाको नानी
तिमी खरानी हुँदा म कसरी बाँचु
यो पटकको दशैंमा दीर्घायु, चिरञ्जीवीको आशिषले छोरा विपिनको शिर शेचन गर्ने आमा पद्मा जोशी र बाबुको आश त पूरा भएन नै यो तिहारमा दाजुलाई दुबोले छेकेर यमराजको बाटो छेक्ने बहिनी पुष्पालाई पूर्ण विश्वास थियो ।
उज्यालो तिहारले विगतका सबै अध्यारा दिनहरुलाई बिर्सिदिने र यसपछि आउने सबै चाडपर्व, सुख–दुःख, यतिन्जेलका पीडादायी बिछोडलाईसमेत अंगालोको कसिलो न्यानोमा बिलिन गराउने जोशी परिवारमा आशाको संचार भएको थियो ।
यो परिवारलाई नेपाल सरकार, इजरायलको सरकारदेखि अमेरिका, कतार, इजिप्टसम्मका सरकारहरूले हौसला दिइरहेका थिए । महेन्द्रनगरको गाउँदेखि काठमाडौँ, तेल अभिवदेखि वासिङ्टनसम्मका सडकले बिपिनको रिहाइको माग गरिरहेको थियो ।
ईश्वर, अल्लाह, जिसससम्ममा प्रार्थना पु¥याइएको थियो । तर कसलाई थाहा थियो र, विपिनसँग हमासको लंकाले प्राण छिनिसकेको । थाहा थियो त, केवल उनको अज्ञात अवस्था ।
दुई वर्षभन्दा बढीको उनको फिर्तीको व्यग्र प्रतिक्षा पुनर्मिलनमा टुंगिने, खुसीका आँसुमा पखालिने, स्वागतका बाजा–गाजा, खादामाला, स्नेह, उपहारमा बदलिने आशा थियो । तर नियतिको खेल, कफिनमा बदलियो ।
कहिल्यै नभुल्ने दुःख, मुटुको नामेट घाउमा बदलियो । छोरो र दाजु लिन गएका पद्मा र पुष्पा अमेरिकाबाट रित्तो हात फर्किए । यता बिपिन बाकस भरिएर आए । आँखा भरिएर आए । मुटु सम्हालिनै नसक्ने गरी भक्कानिएर आयो ।
पढ्दै–कमाउँदै कार्यक्रम अन्तर्गत इजरायलको किबुज पुगेका थिए, विपिन, उनी त्यहाँ सीप सिक्दै थिए । जीवन बुझ्दै थिए । दुनियाँ नियाल्दै थिए । एकै महिना त पूरा भएको थियो प्रवास गएको ।
नयाँ नयाँ अनुभवमा रमाउँदै थिए । साथीहरू सँगै थिए । अचानक कुनै साइनो, लेनादेना नभएको बैरी वायुले सबै तहसनहस बनायो । रक्तपात, बमबारी, विध्वंश मच्चायो । विपिनका १० नेपाली साथीहरूको ज्यान लियो ।
इजरायल र अन्य देशका होनहारहरुको पनि प्राण खोस्यो । विपिनसहित कैयौँलाई हमासरुपी रावणले हरेर लग्यो । दश नेपाली युवाको शोकमा आज पनि देश रोएकै छ। विपिनको दुई वर्षभन्दा बढीको अज्ञात अवस्थाले सिङ्गो देश र जोशी परिवारलाई कैयौं पटक ब्युँझ्यायो, कैयौँ पटक मुर्छा पार्यो ।
त्यही अवस्थामा पनि विपिनको ढुकढुकीले पर्खिरहेको विश्वासले पद्मा र पुष्पालाई दरो खुट्टा टेक्न हौसायो । देशले कति सकेको गर्यो, कति गरेन । आमा र बहिनीको विपिन खोजी अभियानले विश्व हल्लायो ।
तर टसको मस भएन हमास नामको कंश । मृत विपिन दुई वर्षसम्म बोकेर लासको सौदा गरिरह्यो । अन्ततः सम्झौता भयो अनि बास बसेको देशलाई उसले विपिनको सब बुझायो । त्यो पनि परीक्षण गर्नुपर्ने अवस्थामा ।
परीक्षणले अहिलेसम्म फर्केर आउने आशा गरिएका विपिन मृत रहेको पुष्टि ग¥यो । इजरायली सेनाको घोषणालाई सत्य साबित गर्यो । जुन कहिल्यै नहोस् भनेर पुष्पाले जहिले प्रार्थना गरिरहेकी थिइन् ।
अन्ततः त्यसै क्षण उनीहरूको विपिन खोजी अभियान रोकियो । पैताला मुनिको धर्ती धस्यो, आकाश खस्यो । यता विपिनको सबलाई आइडीएफले नेपालीको जिम्मा लगायो । आँशु, श्रद्धाञ्जली र सम्मानमा विपिनको कफिन सजियो ।
कफिन भित्रको शान्तिले चारैतिर सुनसान, स्तब्ध पार्दै आज विपिन फर्किए सहिद भएर । यस्ता वीर युवा सहिद जसले आफ्नो ज्यानको पर्वाह नगरी साथीहरूको ज्यान बचाएका थिए ।
आफ्नो समूहतिर आएको हमासको ग्रेनेडलाई उसैतिर फ्यालेर गोर्खाली वीर सपुतको परिचय दिएका थिए । विपिनले दानवको क्रुरताबाट आफ्नो त ज्यान बचाउन सकेनन् तर कैयौं साथीहरुलाई जीवनदान दिएर गए ।
बाँच्नेहरूका मुटुमा उनी अमर बने । वीर सहिद बने । जोशी परिवारको कुलदीपक निभ्यो तर नेपाल र नेपालीका लागि उनी सधैं तारा बनेर आकाशमा चम्किरहनेछन् । विपिनको आजै अन्त्येष्टि गरिँदैछ ।
विमानस्थल पुगेर सिंगो सरकारका तर्फबाट श्रद्धाञ्जली दिइएको छ । उनको शवलाई नेपाली सेनाको विमानमार्फत धनगढी लगेर त्यसपछि एयर एम्बुलेन्समार्फत महेन्द्रनगर लैजाने तयारी छ ।
हिजो विपिनको शव नेपाल ल्याउनुपूर्व इजरायलमा श्रद्धाञ्जली सभा गरिएको थियो । इजरायलको राजधानी तेल अवीवस्थित खटिभा ८ को स्मारक, बेनगुरिएन विमास्थलमा जोशीलाई श्रद्धाञ्जली दिन नेपालीहरू भेला भेला भएका थिए ।
जोशीको शव राखिएको कफिनमा नेपाली झण्डा ओढाइएको थियो । श्रद्धाञ्जली दिन विमानस्थल पुगेका इजरायलमा रहेका नेपालीहरू भावविह्वल बनेका थिए । उनीहरूले पुष्पगुच्छा र खादा अर्पण गरेर जोशीलाई श्रद्धाञ्जली व्यक्त गरे ।
श्रद्धाञ्जली सभामा इजरायली प्रशासनका अधिकारी र इजरायली नागरिकहरू पनि सहभागी थिए । हमासले ७ अक्टोबर २०२३ मा इजरायलमा आकस्मिक आक्रमण गरेको थियो ।
त्यसबेला १० नेपाली विद्यार्थीसहित करिब १ हजार २ सयको मृत्यु भएको थियो । विपिनसहित २ सय ५१ जना हमासको नियन्त्रणमा परेका थिए । त्यो दिन बिहान साढे ६ बजेतिर एक्कासि मिसाइल आउन थालेपछि विपिनसहित उनका साथीहरु किबुज अलुमिमको बंकरमा बसेका थिए ।
त्यसको केही समयपछि स्थलमार्गबाट आएका हमासका लडाकुले आक्रमण गर्न थाले । नेपाली विद्यार्थीहरुले ‘वी आर नेपाली, वी आर नेपाली’ भनिरहँदा समेत उनीहरुले आक्रमण गरिरहे ।
पछि एउटा ग्रिनेड विपिनले टिपेर बाहिरतिरै फ्याँकिदिएका थिए । त्यहीबेला हमासले उनलाई अपहरण गरेको थियो । इजरायल र हमासबीच युद्धविराम सम्झौतापछि बन्दी साटासाट गर्ने क्रममा हमासले विपिनको भनेर इजरायली सेनालाई शव हस्तान्तरण गरेको थियो ।
उनको डीएनए परीक्षणबाट शव विपिनकै भएको पुष्टि भएको थियो भने फरेन्सिक जाँचमा अपहरण भएताका नै मृत्यु भएको पाइएको इजरायलस्थित नेपाली दूतावासका अधिकारीहरुले बताएका छन् ।
पढ्दै कमाउने सपना बोकेर इजरायल पुगेका जोशीको हालै मृत्यु पुष्टि भएपछि घटनाले समग्र नेपालीजनमा पीडा दिएको छ । वीरसहित विपिन जोशीप्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जली । परिवारप्रति गहिरो समवेदना । ईश्वरले यो दुःख सहन शक्ति दिउन ।